Các kim loại để sản xuất pin tàu điện như lithium, niken hay coban đang đứng trước tình trạng tăng phi mã, khiến các nhà sinh sản xe phải tăng giá bán xe điện. Tuy nhiên việc tăng giá xe cũng để lại những hậu quả khôn lường, nên chi mở rộng vỡ hoang để giảm chi phí những nguyên liệu nêu trên là rất cần thiết.
hoài nhàng nhàng để sản xuất pin tàu điện đang tăng kỉ lục, phần nhiều là do sự tăng giá của các kim khí chính bao gồm lithium, coban và niken. Mặc dù các nhà sinh sản đang mở rộng quy mô sản xuất để cải thiện phí, tuy nhiên tình trạng lạm phát đối với những vật liệu thô này cộng với những biện pháp phong tỏa do Covid-19 ở thị trường Trung Quốc và những thách thức về chuỗi cung ứng đã buộc các nhà sản xuất xe điện phải tăng giá xe của họ.
Những kim loại này càng ngày càng đắt đỏ đang làm suy yếu nạm cắt giảm lượng khí thải trong lĩnh vực liên lạc chuyển vận bởi khi giá xe điện tăng, người tiêu dùng lại cân nhắc đến việc mua những chiếc xe xăng truyền thống. Theo nhà phân tích cấp cao Alice Yu của S&P Global Commodity Insights, doanh số bán xe điện đã giảm 35,6% trong tháng 4 tại thị trường Trung Quốc, Mỹ và 4 thị trường hàng đầu tại châu Âu.
Theo các chuyên gia trong ngành tàu điện, sự sụt giảm trong doanh số bán hàng có thể chỉ là lâm thời bởi những nắm tăng cường khẩn hoang các kim khí quan yếu này của các nhà sản xuất cũng như thí nghiệm với các hóa chất pin thay thế cuối cùng sẽ đẩy phí tổn đi xuống. Tuy nhiên trong thời kì tới, các nhà sản xuất xe điện sẽ phải "chống chọi" để đảm bảo những vật liệu sản xuất xe điện này có giá cả phải chăng. Đây được coi là khó khăn chồng chất khó khăn khi họ đã phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt chất bán dẫn và các bộ phận xe khác.
Ông Tae-Yoon Kim, Nhà phân tách tại Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA cho biết: "Hậu quả của uổng vật liệu tăng cao là quá trình chuyển đổi bị trì hoãn khi người tiêu dùng lánh né việc dùng các dụng cụ với công nghệ "sạch". Những rủi ro của giá nguyên nguyên liệu tăng cao như giờ chỉ có thể bù đắp bằng việc giảm các loại chi phí khác."
Ông Yu cho biết thêm: "Lạm phát đang bùng phát, đặc biệt là tại các thị trường tàu điện ngoài Trung Quốc. Một số khách hàng đang trì hoãn lại kế hoạch mua tàu điện lại, trong khi một số khác chọn mua những mẫu rẻ hơn cho dù phải đợi đến vài tháng hoặc sang năm 2023 mới được nhận xe".
Bão giá vật liệu sản xuất
Theo dữ liệu định giá của S&P Global Commodity Insights, giá lithium đã tăng cao kỷ lục trong những tháng đầu năm 2022, sau khi tăng hơn gấp đôi vào năm 2021. Giá lithium cacbonat thô đã đạt mức cao nhất là 78.000 USD/tấn vào giữa tháng 4. Sau đó đã giảm xuống còn 74.000 USD/tấn vào ngày 7/6.
Sau khi Nga bắt đầu can thiệp vào Ukraine, các nhà sản xuất tàu điện cũng phải sang cú sốc đối với các kim loại then chốt khác.
Giá niken đã phá vỡ kỷ lục khi vượt ngưỡng 48.000 USD/tấn vào đầu tháng 3, với việc giao tiếp bị đứt quãng trên sàn giao tiếp kim khí London và nối trở lại vào ngày 16 tháng 3 sau sáu ngày tạm dừng. Giá kim khí này sau đó đã hạ nhiệt xuống còn 26.731 USD/tấn vào ngày 25/5 nhưng so với năm trước giá vẫn cao hơn 57,2%.
Những lo ngại về những lệnh trừng phạt có thể xảy ra đối với Nga sau những hành động của ông Putin tại Ukraine đã làm rung rinh thị trường niken, những người mua kim khí cơ bản lo âu rằng họ sẽ chẳng thể tiếp cận nguồn cung từ những nhà sinh sản niken lớn.
Nguồn cung coban đang bị hạn chế cũng đã làm tăng thang máng cáp giá coban trong những tháng gần đây. Những ngắt quãng trong chuỗi cung ứng và lo ngại về khả năng tiếp cận coban từ Nga đã thắt chặt nguồn cung đối với loại khoáng sản mặc cả thế giới đang khát khao có được này. Theo dữ liệu của Market Intelligence, công ty Nga PJSC MMC Norilsk sinh sản khoảng 2,7% lượng coban được khai hoang trên thế giới. Giá coban của đã tăng 16,3% trong khoảng thời kì từ tháng 1 đến tháng 3, đạt đỉnh 82.000 USD/tấn và chốt ở mức 75.000 USD/tấn vào giữa tháng 5, tuy nhiên giá vẫn cao hơn cùng kỳ năm trước đến 71,8%.
Ông Ulderico Ulissi, Trưởng nhóm nghiên cứu về pin tại RhoMotion, một công vỏ tủ điện ty có hội sở tại Vương quốc Anh hội tụ vào nghiên cứu lĩnh vực xe điện cho biết: "Các chuỗi cung ứng về pin đang bao tay và bị ngắt quãng. Khách hàng bắt đầu thấy chi phí xe điện đang tăng trong thời gian gần đây. Lý do không chỉ là bởi một số vật liệu thô mà còn bị ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt chất bán dẫn và ảnh hưởng của việc Trung Quốc phong tỏa do dịch Covid-19".
Tăng giá là điều không tránh khỏi
Ông Kim của Cơ quan Năng lượng quốc tế IEA cho biết: "Vào cuối năm 2022, chúng ta sẽ chứng kiến giá pin còn tăng nhiều hơn nữa và điều này sẽ được phản ánh nhiều hơn vào giá tàu điện, với những tác động không đáng có và không mong muốn cho người tiêu dùng".
Tesla đã tăng giá một số sản phẩm của mình vào đầu năm nay do phí nguyên liệu thô tăng và nguồn cung cấp nguyên liệu cho pin tàu điện đang rất hạn chế. Tesla đã tăng giá một số phiên bản Long Range, như vậy quơ mẫu xe hiện hành của hãng đều đã tăng giá, thấp nhất 4,4% (chiếc xe rẻ nhất Tesla Model 3 dẫn động cầu sau) đến 9,8% (chiếc xe đắt nhất Model X Tri Motor).
CEO hãng tàu điện hàng đầu thế giới, ông Elon Musk đã chia sẻ trong cuộc họp báo vào ngày 20/4 vừa qua: "nếu không có sự gia tăng đáng kể trong việc khai khẩn và tinh luyện lithium cũng như các vật liệu thô khác mà tất mọi người điều đang cạnh tranh nhau để có được thì rõ ràng điều này sẽ đẩy giá lên rất cao".
Theo mỏng, nhà sản xuất tàu điện có hội sở tại California, Rivian Automotive, đã tăng giá bán tải điện R1T và SUV R1S lên khoảng 20% vào đầu năm 2022 để hủy bỏ việc tăng cách đóng gói hàng dễ vỡ giá đối với các đơn hàng đặt sớm muộn phản ứng dữ dội từ khách hàng.
"Chúng tôi thấy giá lithium đã tăng lên khá nhiều trong vài tháng qua và điều đó đã ảnh hưởng đến sờ soạng mọi người", Giám đốc điều hành Rivian Robert Scaringe cho biết trong cuộc họp báo vào ngày 11 tháng 5.
Theo Công ty chuyên theo dõi chuỗi cung ứng pin cho xe điện Benchmark Mineral Intelligence, doanh số bán xe điện ở châu Âu đã giảm 36,9% trong tháng 4, xuống dưới 160.000 chiếc.
Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc cũng mỏng doanh số bán xe điện của Tesla tại Trung Quốc đã giảm 98% trong tháng 4, xuống còn 1.512 chiếc, phần đông là do các nhà máy ở Trung Quốc ngừng hoạt động trong bối cảnh quốc gia này phong tỏa do dịch Covid-19. Tuy nhiên, thị trường kim loại thắt chặt cũng vẫn là một nguồn lo ngại đối với gã đồ sộ xe điện có trụ sở tại Texas này.
Musk cho biết thêm: "ngày nay chúng tôi nghĩ rằng vỡ hoang và tinh chế lithium đang rất bị hạn chế, đây chắc chắn là nguyên cớ dẫn đến sự tăng trưởng phí tổn rất lớn và là khoản tăng đáng lo ngại nhất".
Theo IEA, nguồn cung lithium cho tàu điện hiện không đáp ứng được nhu cầu sản xuất. IEA ước tính sản lượng tàu điện sẽ tăng gấp 6 lần trong năm 2030. giờ, cả châu Âu và Mỹ đều chú trọng vào sinh sản pin, song IEA nhận định rằng chuỗi cung ứng chính vẫn sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc cho đến năm 2030.
Tham khảo: S&P Global
Huyền Như
Theo Nhịp sống kinh tế